محمد حسین بناکار؛ سید علی محمد چراغی؛ مهدی کریمی زارچی؛ محمدحسن رحیمیان
چکیده
با توجه به کمبود منابع آب متعارف و افزایش شوری منابع آب و خاک، استفاده از گیاهان شورپسند برای تولید علوفه و امنیت غذایی از اهمیت ویژهای برخوردار است. بهمنظور مقایسه عملکرد علوفه برخی گونههای شورپسند در روشهای مختلف آبیاری (قطرهای، بابلر، جویچهای)، پژوهشی در مزرعه تحقیقاتی مرکز ملی تحقیقات شوری واقع در شهرستان صدوق ...
بیشتر
با توجه به کمبود منابع آب متعارف و افزایش شوری منابع آب و خاک، استفاده از گیاهان شورپسند برای تولید علوفه و امنیت غذایی از اهمیت ویژهای برخوردار است. بهمنظور مقایسه عملکرد علوفه برخی گونههای شورپسند در روشهای مختلف آبیاری (قطرهای، بابلر، جویچهای)، پژوهشی در مزرعه تحقیقاتی مرکز ملی تحقیقات شوری واقع در شهرستان صدوق استان یزد طی سه سال متوالی انجام شد. این آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک تصادفی در سه تکرار انجام شد، بطوریکه سیستمهای مختلف آبیاری در پلاتهای اصلی و گونههای گیاهی شورپسند (Atriplex halimus، A. lentiformis، A. canesence، A. nummulariaو Kochia indica) در پلاتهای فرعی قرار گرفتند. آبیاری با آب شور dS.m-114 انجام گردید و پس از اینکه گیاهان به رشد کافی رسیدند، هر سه تا چهار ماه یک بار برداشت شده، عملکرد و اجزاء عملکرد علوفه و نیز کارآیی مصرف آب در روشهای مختلف آبیاری اندازهگیری شد. صرف نظر از روش آبیاری، گونه A. canesenceو سپس A.halimusبه ترتیب با تولید 48/7 و 28/3 تن در هکتار علوفه خشک، بیشترین میزان علوفه را در بین گونههای مورد مطالعه تولید کردند که اختلاف آنها با یکدیگر و با سایر گونهها در سطح پنج درصد معنیدار بود. در روش آبیاری جویچهای، بیشترین و کمترین مقدار کارآیی مصرف آب به ترتیب متعلق به گونههای A. canesenceو K. indicaبود. در روشهای آبیاری بابلر و قطرهای نیز گونه A. canesenceبیشترین مقدار کارآیی مصرف آب را داشت. بر اساس نتایج، بالاترین مقدار کارآیی مصرف آب (kg/m326/2) از گونه A. canesenceدر آبیاری به روش بابلر و پایینترین مقدار (kg/m3 07/0) از گونه K. indicaدر آبیاری به روش قطرهای به دست آمد. بنابراین، با در نظر گرفتن صرفه اقتصادی و سهولت بهرهبرداری از سامانه آبیاری، بر اساس نتایج این تحقیق، گونه A. canesenceبا عملکرد علوفه خشک 73/7 تن در هکتار با آبیاری به روش جویچهای و 81/8 تن در هکتار با آبیاری به روش بابلر به عنوان گونه برتر برای تولید علوفه در شرایط شور توصیه میشود. تکرار آزمایش با تعیین آب مورد نیاز هر گیاه بر اساس تبخیر و تعرق یا تغییرات رطوبت خاک به نتیجهگیری کمک خواهد کرد.